KAROL KURPIŃSKI (1785–1857) — uwertura do opery „Dwie chatki” (1811)

Dwie chatki to debiut operowy Karola Kurpińskiego. Dzieło poprzedza rozwinięta uwertura napisana w stylu klasycznym.

KAROL KURPIŃSKI (1785–1857) — Kompozytor, dyrygent, pedagog. Przedstawiciel późnego klasycyzmu, jedna z najbardziej znanych muzycznych postaci XIX-wiecznej Warszawy. Ochrzczony we Włoszakowicach, uczy się gry na skrzypcach i organach, poznaje muzykę operową, jest samoukiem. Po zamieszkaniu w Warszawie otrzymuje stanowisko drugiego, obok Józefa Elsnera, dyrygenta opery Teatru Narodowego, które piastować będzie przez 30 lat (po odejściu Elsnera jako jedyny dyrygent i dyrektor opery). W 1810 roku debiutuje jako dyrygent i kompozytor. Uczy muzyki w Szkole Dramatycznej przy Teatrze Narodowym oraz warszawskiej Szkole Muzyki i Sztuki Dramatycznej. Przez cara Aleksandra I zostaje mianowany nadwornym kapelmistrzem oraz odznaczony Orderem Świętego Stanisława. Zakłada „Tygodnik Muzyczny” — pierwsze polskie pismo muzyczne. Wyrusza w podróż po Europie, która ma go zapoznać z zachodnimi teatrami operowymi. Na scenie operowej Teatru Narodowego wystawia dzieła polskie i zagraniczne, otwiera także i prowadzi Szkołę Śpiewu przy Teatrze Wielkim. Jednocześnie prowadzi własną działalność koncertową. W 1830 roku dyryguje prawykonaniem Koncertu fortepianowego f-moll Fryderyka Chopina. Po 1840 roku, z uwagi na pogarszający się stan zdrowia, wycofuje się z życia muzycznego, ostatnie lata życia spędzając w osamotnieniu.

W swojej twórczości łączył klasyczne środki formalne — inspirując się Haydnem i Mozartem — z elementami polskiego folkloru (melodiami ludowymi i tańcami), co typowe było dla kompozytorów przełomu klasycyzmu i romantyzmu. Znany jest z dzieł wokalno-instrumentalnych, głównie oper, których napisał blisko 30. Opery takie jak m.in. Zabobon, czyli Krakowiacy i Górale nadały mu status autora nurtu narodowego w muzyce. Pisał także pieśni religijne i patriotyczne (m.in. Marsz obozowy, Mazur Chłopickiego, Warszawianka). Był działaczem muzycznym o wielkich zasługach dla polskiej kultury I połowy XIX wieku, nastawionym na podniesienie poziomu nauczania i wykonawstwa oraz poszerzenie repertuaru polskich scen. Aktywny również w dziedzinie teorii i estetyki muzyki oraz etyki i filozofii.

ZNAJDŹ W PROGRAMIE
10.11.2018 | SOBOTA | 19:00 | KONCERT OTWARCIA — KONCERT W 100-LECIE ODZYSKANIA NIEPODLEGŁOŚCI

PRZECZYTAJ ARTYKUŁ O WYKONAWCACH
ORKIESTRA SYMFONICZNA FILHARMONII KALISKIEJ
ADAM KLOCEK — DYRYGENT, WIOLONCZELA



ŹRÓDŁA
— Instytut Adama Mickiewicza — culture.pl
— Muzykoteka Szkolna — muzykotekaszkolna.pl
— Narodowy Instytut Fryderyka Chopina — chopin.nifc.pl
— Polskie Wydawnictwo Muzyczne — pwm.com.pl
— Encyklopedia muzyczna PWM: część biograficzna, t. 1–12, pod red. E. Dziębowskiej, Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1979–2012
— Encyklopedia muzyki, pod red. A. Chodkowskiego, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006